Principes van de natuur 4-6

“Look deep into nature, and then you will understand everything better.” 
Albert Einstein

In de winter 2021-2022 organiseren Paula van der Werff (PSYCH-K® instructeur) en Annemiek Keur (Facilitator) inspiratie middagen voor facilitatoren rond de Principes van de Natuur, een belangrijke bron van inspiratie voor veel van ons. In onze bijeenkomst van half december praatten we over de principes Harmonie, Oorzaak & Gevolg, en Veerkracht. Welke rol spelen ze in ons leven? Hoe kunnen we ons erdoor laten inspireren? Hoe hangen ze met elkaar samen? We deelden onze gedachten, en ook muziek en gedichten ter inspiratie, en we hopen dat dit artikel anderen ook inspireert om deze principes een plaats te geven in hun leven.

We begonnen met het principe Harmonie en luisterden eerst naar het lied “Ebony and Ivory” van Stevie Wonder en Paul McCartney

De tekst is kort maar krachtig en vertelt ons dat harmonie de enige manier is waarop we als mensheid kunnen overleven.

Ebony and Ivory live together in perfect harmony,
side by side on my piano keyboard, oh Lord, why don’t we?
We all know that people are the same wherever you go
There is good and bad in everyone
We learn to live,
when we learn to give each other
what we need to survive, together alive

We bespraken dat het soms moeilijk kan zijn conflict te vermijden en harmonie te bewaren of te bewerkstelligen. In geval van conflict willen we niet “om de lieve vrede” onze mond houden, anderen pleasen, of over onze eigen grenzen heen gaan, maar ook niet ons wapenen en hard worden. Een manier om harmonie te vinden, is zoeken naar wat we met de ander gemeen hebben, waar het raakvlak is, wat ons verbindt. Waarschijnlijk willen we hetzelfde, veilig zijn en geliefd worden, maar hebben we wellicht verschillende ideeën over hoe dat te bereiken, en als we dat kunnen inzien dan hoeft een meningsverschil geen conflict te worden. Om dit te kunnen, is het belangrijk om in harmonie te zijn met onszelf zodat we vanuit innerlijke rust respectvol met de ander kunnen omgaan. Zolang je in verbinding kan blijven kan je ook moeilijke dingen bespreken.
Hoe zien we harmonie in de natuur? Een mooi voorbeeld zien we bij bomen in een bos of langs de kant van de weg. Ze staan dicht bij elkaar maar gaan elk hun eigen weg en hun takken raken elkaar net niet. Ze geven elkaar de ruimte en creëren zo een harmonieus geheel.

Al pratende merken we dat harmonie samenhangt met respect; rekening houden met de behoeften van de ander, waardering voor de ander, de ander in haar of zijn waarde laten, de ander heel laten. We kunnen respectvol blijven als we in harmonie zijn met onszelf, en tegelijkertijd kan respect voor de verschillen en bewust of onderbewust op elkaar afstemmen, harmonie bevorderen. Net zoals je in muziek om een harmonieus geheel te maken verschillende klanken nodig hebt, en die klanken op elkaar afstemt met de intentie samen iets moois te creëren.
Maar soms gaat het echt niet. Als de ander niet wil luisteren, niet wil afstemmen, dan kunnen we ervoor kiezen om afstand te nemen. Dan creëren we rust en blijven we in ieder geval in harmonie met onszelf.

Het principe Oorzaak en gevolg is goed zichtbaar in de natuur en we vinden het een grote opdracht want kleine dingen kunnen groot doorwerken. Alles wat we doen of zeggen kan grote impact hebben op een ander en op onszelf. Dit voelt als een enorme verantwoordelijkheid. Het is goed om ons dit te realiseren maar we moeten ook niet te streng voor onszelf zijn en onszelf snel de schuld geven en denken: “Heb ik iets naars gezegd?” We zijn verantwoordelijk voor onze acties en de gevolgen maar we hebben ook zelf de verantwoordelijkheid voor onze eigen emoties. In de woorden van Dr. Gabor Maté: “Als je wordt getriggerd, heeft wellicht iemand anders de trekker overgehaald. Maar weet dat jij degene bent met alle explosieven in je.”
We willen ons bewust zijn van oorzaak en gevolg, en ook mild zijn naar onszelf en de ander. Zoals in het gedicht Relativeren van Trinus Riemersma.

misschien zou je het jezelf gemakkelijker maken
als je de mensen
terug kon denken als kinderen
dat om die en om die
eens een moeder wakker heeft gelegen
dat een vader trots als een pauw
met ze ging wandelen
dat ze een vingertje knelden
tussen de deur
en huilden om een bloedende knie
en dat ze eens in de
eerste klas hebben gezeten
een veel te groot potlood
in het knuistje

We willen ons ook bewust zijn van het feit dat wat je niet zegt of doet ook gevolgen heeft. Met name wanneer we ons afvragen of we iets wel of niet moeten zeggen, kunnen de volgende vragen ons helpen:
Is dit de juiste boodschap?
Ben ik de juiste persoon?
Is dit het juiste moment?
Doe ik dit met de juiste intentie?
Is dit de juiste manier?
Als we handelen vanuit innerlijke harmonie, bewuster (en daardoor beter) kiezen vanuit liefde voor onszelf en de ander, dan verandert de wisselwerking met de ander.

Tenslotte het principe Veerkracht, het vermogen om goed om te gaan met tegenslag, om terug te veren, en om het nut ervan in te zien zoals het soms goed is dat er brand ontstaat zodat er uit de as weer iets nieuws kan ontstaan. Dit wordt mooi verwoord in dit fragment uit het gedicht Pleidooi voor een vurig bestaan (uit: De kracht van water, aarde, lucht en vuur)

Kun jij zitten in het vuur
kun je de hitte verdragen
heb je de rust en de moed
om te wachten tot het vuur is getemperd
zodat de warmte rest en wij nog steeds samen
de aarde bewonen met ons levende vuur

Vuurmeester
leer je vuur bewaken
ken je eigen vuurbewaarplaats
weet je vuur te voeden
neem het mee over de vlaktes van het leven
waar jij als nomade trekt
met gloeiende kooltjes
om altijd en overal opnieuw
je vuur te kunnen aanwakkeren
om te kunnen verbranden
wat niet langer nodig is
om vruchtbaar te maken
en de wilde dieren op afstand te houden
om elkaar te kunnen warmen en
licht te geven waar het donker is

Als je wacht kan er iets mooiers komen. Het kooltje dat je altijd bij je draagt, je levenslust, je innerlijke vuur, dat kan je altijd weer aanwakkeren.
Net als in de natuur mogen we erop vertrouwen dat na de winter de lente zal komen. In de natuur is alles een golfbeweging, in een recht lijn verliezen we onze interesse en de energie/impuls om dingen te doen, om actie te ondernemen in het hier en nu.
Veerkracht is iedere nieuwe inademing, daar mogen we op vertrouwen.
Steeds opnieuw mogen we teruggaan naar onze eigen energie;
inademing = veerkracht,
inspiratie = hoger bewustzijn, en
expiratie = actie = dingen in de wereld zetten
De lemniscaat hierboven visualiseert dit .